17 Medi 2023
17 Sept. 2023











Cafodd plant Ysgol Penrhyn-coch gyfle i roi cynnig ar enwi stad o dai newydd yn y pentref yn ddiweddar. Pleser oedd cael gweithdai gwych gydag Angharad Fychan, ysgrifennydd Cymdeithas Enwau Lleoedd Cymru. Yr oedd hyn yn plethu yn dda gyda gwaith y dosbarth ar y thema “Cynefin”.
Edrychon nhw ar fapiau a thrafod ystyr gwahanol enwau’r ardal e.e. Garth – dyma hen enw rhan uchaf y pentre (Penrhyn Uchaf gynt), a Garth Uchaf a Garth Isaf yw’r ddwy stryd gyferbyn â’r Neuadd. Ystyr Garth yw ‘cefnen’ – mae’n ddisgrifiad o’r trwyn o dir sy’n codi i fyny o Gae Mawr i gyfeiriad Garej y bysys.
Diolch yn fawr iawn i Angharad Fychan am y gweithdai. Rydyn ni’n edrych ymlaen nawr i weld yr enw ar arwydd ar ben y stad newydd ac ar fap yn y dyfodol.
The pupils of Ysgol Penrhyn-coch were recently invited to name a new estate in the village. They thoroughly enjoyed the excellent workshops with Angharad Fychan, secretary of the Welsh Place Name Society. These supplemented the classwork on the theme of “Cynefin”, the local environment.
They studied local maps and discussed the meaning of various place names in the area, e.g. Garth – the old name for the top end of the village (formerly Penrhyn Uchaf) and Garth Uchaf and Garth Isaf, two streets opposite the village hall. ‘Garth’ means ‘cefnen’ (ridge) – it describes the slope rising from Cae Mawr to the bus garage.
Many thanks to Angharad Fychan for the workshops. We now look forward to seeing the sign on the new estate and on local maps.










Lluniau Jackie Willmington
Os ydych am gyfrannu at Gymorth Cristnogol drwy gasgliad Penrhyn-coch ond ddim am wneud ar y We gellwch anfon siec yn daladwy i ‘Cymorth Cristnogol’ at Ceris Gruffudd, Rhos Helyg, 23 Maesyrefail Penrhyn-coch, Aberystwyth SY23 3HE neu Eglwys Sant Ioan, d/o Y Ficerdy, Garth, Penrhyn-coch SY23 3EP. Gellwch holi am ffurflen rhodd gymorth os yw’n berthnasol. Mae blychau casglu yn y Swyddfa Bost ac yn y Garej.
If you wish to donate to the Penrhyn-coch collection but do not wish to give on this page you may send a cheque payable to ‘Christian Aid’ to Ceris Gruffudd, Rhos Helyg, Penrhyn-coch, Aberystwyth SY23 3HE or St John’s Church, c/o Y Ficerdy, Garth, Penrhyn-coch SY23 3EP. You may request a gift aid form if relevant. Collection boxes are also provided at the Post Office and the Garage.

Llefaru blwyddyn 5-6: 1 Jac 2 Harrison 3 Llinos

Unawd blwyddyn 5-6: 3 Harrison ac Anwen 2 Rhys 1 Twm


CANLYNIADAU NOS WENER (LLEOL)
Cynradd
3 Unawd (Dosbarth Derbyn) 1 Eve Thomas 2 Ania Hughes 3 Leisia Davies
4 Unawd (Blwyddyn 1-2) 1 Isla Dimmack 2 Casi Roberts 3 Sion Gibson
5 Unawd (Blwyddyn 3-4) 1 Kaeden Cornell 2 Poppy Canning 3 Bella Reiss Greenhouse
6 Unawd (Blwyddyn 5-6) 1 Twm Williams 2 Rhys Mills 3 Harrison Hughes ac Anwen Ingram
7 Unawd Offeryn Cerdd (cynradd) 1 Kai Jakubek 2 Iona Parry 3 Jac Jenkins
8 Unawd Ysgol Uwchradd Dim cystadlu
9 Unawd Offeryn Cerdd (Ysgol Uwchradd) Dim cystadlu
10 Llefaru (Dosbarth Derbyn) 1 Oscar Makaruk 2 Leisia Davies 3 Jac Harding
11 Llefaru (Blwyddyn 1-2) 1 Sion Gibson 2 Isla-Rose Swift 3 Isla Dimmack ac Olivia Dowse
12 Llefaru (Blwyddyn 3-4) 1 Iona Parry 2 Mabli ap Llywelyn 3 Kai Jakubek a Talys Price
13 Llefaru (Blwyddyn 5-6) 1 Jac Jenkins 2 Harrison Hughes 3 Llinos Rowlands
14 Llefaru Ysgol Uwchradd. Dim cystadlu
15 Parti Canu 1 Stewi a Rheidol 2 Seilo a Melindwr
16 Parti Llefaru 1 Stewi a Rheidol 2 Seilo a Melindwr
17 Sgen ti dalent 1. Parti Dawns Ysgol Penrhyn-coch a Pharti Llefaru Ysgol Pen-llwyn 2. Ava, Talys a Bella; ac Ifan Ellis
Tlws yr Ifanc (dan 25 oed): Elin Pierce Williams, Bow Street
CANLYNIADAU DYDD SADWRN
Unawd Dosbarth Derbyn ac Iau: Neb yn cystadlu
Llefaru Dosbarth Derbyn ac Iau: Neb yn cystadlu
Unawd Blwyddyn 1: 1 Sion Gibson, Penrhyn-coch 2 Leusa Myfanwy, Clarach
Llefaru Blwyddyn 1: 1 Llew Salisbury, Aberystwyth Cydradd 2 Sion Gibson, Penrhyn-coch a Hanna Guy, Caerdydd
Unawd Blwyddyn 3 a 4: 1 Nanw Melangell, Cwrtnewydd 2 Elinor Jenkins, Clarach
Llefaru Blwyddyn 3 a 4: 1 Elsa Aneurin, Llanfihangel-y-creuddyn a Nanw Melangell, Cwrtnewydd 2 Now Schiavone, Aberystwyth
Unawd Blwyddyn 5 a 6: 1 Mirain Evans, Llandre
Llefaru Blwyddyn 5 a 6: 1 Moi Schiavone, Aberystwyth 2 Meia Elin, Llanfihangel-y-Creuddyn 3 Mirain Evans, Llandre
Unawd Ysgol Uwchradd: 1 Ioan Mabbutt, Aberystwyth 2 Owen Jac, Rhydyfelin 3 Cayden Holmes, Penrhyn-coch
Llefaru Ysgol Uwchradd: 1 Elan Mabbutt, Aberystwyth
Unawd Cerdd dant dan 18 oed: 1 Meia Elin, Llanfihangel-y-Creuddyn 2 Nanw Melangell, Cwrtnewydd 3 Mirain Evans, Llandre
Unawd Alaw Werin dan 18 oed (digyfeiliant): 1 Ioan Mabbutt, Aberystwyth 2 Mirain Evans, Llandre 3 Meia Elin, Llanfihangel-y-Creuddyn, Owen Jac, Rhydyfelin a Nanw Melangell, Cwrtnewydd
Unawd Offeryn Cerdd dan 18 oed: 1 Wil Guy, Caerdydd
Unawd 18–30: 1 Beca Williams, Rhydyfelin
Llefaru 18–30: Neb yn cystadlu
Unawd Sioe Gerdd dan 30 oed: 1 Beca Williams, Rhydyfelin 2 Gwen Gibson, Penrhyn-coch
Canu Emyn dros 60 oed: 1 Gwyn Jones, Llanafan
Alaw Werin (Agored): Cydradd 1 Greg Roberts, Penrhyn-coch a Beca Williams, Rhydyfelin
Ensemble Lleisiol: 1 Bois y Crysa Siec (Barry, Efan a Greg)
Llefaru i ddysgwyr: Neb yn cystadlu
Parti canu: 1 Rhieni ac athrawon Penrhyn-coch a Pen-llwyn
Parti Llefaru (Agored): Drudwns Aber
Côr: Dim cystadlu
Sgen Ti Dalent?: 1 Gwen Gibson ac Amelia Welsby (Deuawd)
Unawd Gymraeg: 1 Barry Powell, Llanfihangel-y-creuddyn 2 Efan Williams, Lledrod 3 Gwyn Jones, Llanafan
Her Adroddiad (Agored): 1 Maria Evans, Caerfyrddin
Her Unawd – Hunan Ddewisiad: 1 Efan Williams, Lledrod 2 Barry Powell, Llanfihangel-y-creuddyn 3 Greg Roberts, Penrhyn-coch
LLENYDDOL
Cadair: Morgan Owen, Rhydyfelin
Englyn: Vernon Jones, Bow Street
Telyneg: Vernon Jones, Bow Street
Cerdd benrhydd: Y Parchg Judith Morris, Penrhyn-coch
Brawddeg: Aled Evans, Trisant
Stori fer: Anwen Pierce, Bow Street
Erthygl: Carys Briddon, Tre’r-ddôl
Adolygiad: Dim cystadlu
Limerig: Myfanwy Roberts, Llanrwst
Tlws yr Ifanc (Llenyddol): Elin Pierce Williams, Bow Street

Llongyfarchiadau mawr i Morgan Owen ar ennill cadair Eisteddfod Penrhyn-coch 2023. Daw Morgan o Ferthyr Tudful yn wreiddiol ond mae’n byw yn Rhydyfelin erbyn hyn. Y dasg oedd cyfansoddi cerdd gaeth neu rydd yn ymateb i unrhyw waith celf.

Lluniwyd y gadair hardd gan Keith Morris, Penrhyn-coch.

Enillydd Tlws yr Ifanc 2023: Elin Pierce Williams o Bow Street, sy’n ddisgybl ym mlwyddyn 10 Ysgol Gyfun Penweddig. Llongyfarchiadau gwresog iddi ar ei champ!

Mrs Mairwen Jones yn cyflwyno’r tlws i Elin ar ran Aaron ac Ashley Stephens.

Cynhaliwyd cinio blynyddol Cymdeithas y Penrhyn yn Nhafarn y Maes, Capel Bangor nos Sadwrn 18 Mawrth.
Cafwyd amser difyr yng nghwmni’r siaradwr gwadd, Catrin M. S. Davies, Tal-y-bont.
Dechreuodd drwy ddangos un o’i thrysorau personol, sef hen lun o ferched ei theulu ar ochr ei mam, o ardal Cofadail, a dynnwyd yn stiwdio y ffotograffydd Ebenezer Morgan (1820-1906) yn Aberystwyth.
Hefyd, cafwyd straeon difyr am ei thaith ym Mangladesh wrth baratoi un o raglenni Dylan ar daith ar S4C.
Cymdeithas y Penrhyn’s annual dinner was held at Tafarn y Maes, Capel Bangor on Saturday 18 March.
The guest speaker was Catrin M. S. Davies, Tal-y-bont.
She showed us one of her favourite possessions – an old family photograph of her ancestors from Cofadail, taken in the studio of the photographer Ebenezer Morgan (1820-1906) in Aberystwyth.
She also spoke of her experiences in Bangladesh during the filming of a programme in the Dylan ar daith S4C series.
Cynhaliwyd Noson Gwis, coffi a raffl yn Neuadd yr Eglwys nos Fawrth (14/3) er cof am y Parchg Lyn Lewis Dafis a Glyn Collins – dau oedd wrth eu bodd yn trefnu ac yn cynnal cwisiau trwy gyfrwng Zoom yn ystod y Cyfnod Clo ac wedi hynny.
Y cwis feistri oedd y Parchg Andrew Loat, y Parchg Lynn Rees, David Lucas, Richard Owen a Richard Huws.
Daeth y noson deyrnged i ben trwy osod portread Iwan Bryn James o Lyn Lewis Dafis ar wal y neuadd.
A packed Church Hall enjoyed a Quiz night, coffee and raffle on Tuesday (14/3) in memory of the Revd Lyn Lewis Dafis and Glyn Collins – both expert quizzers who enjoyed organizing quizzes on Zoom throughout the Covid Lockdown and beyond.
The quiz masters were the Revd Andrew Loat, Revd Lynn Rees, David Lucas, Richard Owen and Richard Huws.
A fitting tribute ended with the hanging of Iwan Bryn James’s portrait of Lyn Lewis Dafis.

